Η πατρίδα τέλεσε το καθήκον της έπειτα από 188 χρόνια

Με ευχάριστη έκπληξη διάβασα ότι η Πανελλήνια Ενωση Ποντίων Αξιωματικών ΄΄Αλέξανδρος Υψηλάντης΄΄ και το Ινστιτούτο Διαβαλκανικής Συνεργασίας "Ρήγας Βελεστινλής" πραγματοποίησαν σήμερα επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος Β', παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου, στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών, εκεί όπου φυλάσσεται η καρδιά του Αλέξανδρου Υψηλάντη και του αδελφού του Γεωργίου. Για πρώτη φορά , μετά από 188 χρόνια ...

Ο πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης , με καταγωγή από τον Εύξεινο Πόντο υπήρξε γόνος ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας και στρατηγός του τσαρικού στρατού . Διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα. Στη μάχη της Δρέσδης, στις 27-8-1813 χάνει το δεξί του χέρι. Το Μάρτιο του 1820 ο Εμμανουήλ Ξάνθος του πρόσφερε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας. Εγκατέλειψε μια σπουδαία καριέρα και ζωή για ένα όνειρο. Να δει την πατρίδα του ελεύθερη από τους Οθωμανούς. Αναψε τη φλόγα της επανάστασης στις παραδουνάβιες χώρες, συγκρότησε τον Ιερό Λόχο και τέλος έσβησε άδοξα, μακριά από την πατρίδα του.

Το τέλος του Αλέξανδρου Υψηλάντη ήταν τραγικό. Μετά την καταστροφή του Ιερού Λόχου στη μάχη του Δραγατσανίου στις 7-6-1821 υποχώρησε προς τα αυστριακά σύνορα. Εκεί φυλακίστηκε για επτά χρόνια στα φρούρια Μούνκατς της Αυστρίας και στη συνέχεια στο φρούριο Τερέζιενστατ της Βοημίας μαζί με τα αδέλφια του Νικόλαο και Γεώργιο. Με επιβαρυμένη την υγεία του πεθαίνει στις 31 Ιανουαρίου 1828 σε ηλικία μόλις 36 ετών. Τα οστά του έροχνται στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 1964 και έπειτα από μεγάλη ταλαιπωρία (αφού έμειναν στα αζήτητα στο τελωνείο του αεροδρομίου για μεγάλο διάστημα) ενταφιάζονται στον Ι.Ν. Παμεγγίστων Ταξιαρχών στο Πεδίον του Αρεως.

Ο αείμνηστος ιστορικός και καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Βιέννης Πολυχρόνης Ενεπεκίδης στο βιβλίο του ΄΄Αλέξανδρος Υψηλάντης - Η Αιχμαλωσία του εις την Αυστρίαν 1821-1828΄΄, το οποίο στηρίζεται σε ανέκδοτα έγγραφα των αρχείων της Βιέννης γράφει : ΄΄Τα νέα έγγραφα τα γράφουν και τα υπογράφουν πανίσχυροι αυτοκράτορες, όπως ο Φραγκίσκος της Αυστρίας και ο Τσάρος Αλέξανδρος και Νικόλαος πασών των Ρωσιών. Τα εμπνέονται και τα υπαγορεύουν πολιτικοί της σημασίας ενός Μέττερνιχ. Και τα διαβάζουν μεταξύ υπουργών των Εξωτερικών διπλωμάται που διεκρίθησαν εις την σύνταξιν της Ιεράς Συμμαχίας του Συνεδρίου της Βιέννης. Είναι όμως και το ανθρώπινον δράμα που συνεκρατήθη εις τα κιτρινισμένα φύλλα των εγγράφων αυτών, που δεν γνωρίζουν έλεος. Θα εξυπνήσωμεν τους ήρωας τώρα από τον αιώνιον ύπνον των και η τραγωδία των θα αρχίση εκ νέου - αυτήν την φοράν με θεατάς. Αυτή είναι η φιλοδοξία του γράφοντος: Να συνάξη εμπρός από την ανοικτήν αυλαίαν τους ελευθέρους εκείνους ανθρώπους, δια τους οποίους εχρειάσθη να παιχθή η τραγωδία βουβά, δια να γίνουν οι άνθρωποι ελεύθεροι. Ας ακούσωμεν τώρα την φωνήν των μέσα από τον τάφον, ας γίνωμεν μάρτυρες των κρυφών των θυσιών. Ας παρακολουθήσωμεν ως Έλληνες μίαν ελληνικήν τραγωδίαν που εξετυλίχθη κάποτε μακράν και απουσία της Ελλάδος(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Στα περιεχόμενα του βιβλίου , μεταξύ άλλων μπορεί κανείς να βρει τη δραματική επιστολή του Υψηλάντη προς τη μητέρα του στη Ρωσία - Να μάθει ότι η οικογένεια ήταν υποχρεωμένη από τον Μέττερνιχ να πληρώνει τα έξοδα της αιχμαλωσίας - Να διαβάσει για τα πρώτα εμβάσματα από την πονεμένη μητέρα και τη συγκινητική της προτροπή "Να μη μειωθή το θάρρος και η γενναιοφροσύνη σας. Φανήτε άξιοι των προγόνων σας" .

Επίσης θα δει την αποφασιστικότητα του Υψηλάντη όταν απαντάει στην μητέρα του : "Οσονδήποτε αντίξοος και αν μου φανή η μοίρα, δεν θα είναι ποτέ ικανή να μου εμβάλη φόβον ή να καταβάλη το πνεύμα μου" καθώς και την αγάπη του για την πατρίδα μέσα από την επιστολή προς τον Τσάρο: "Αφήστε με να αποθάνω εις την Ελλάδα"! Ο Υψηλάντης απορρίπτει προτροπή Ούγγρου ευγενή να τον φυγαδεύσει από το φρούριο Μούνκατς. Απορρίπτει την πρόταση για να μην αφήσει τους αδελφούς και την ακολουθία του μόνους.
Όταν μία ευγενής πριγκίπισσα τον βοηθά οικονομικά δια να υποβληθεί σε λουτροθεραπεία, ο Μέττερνιχ δίνει διαταγή να πουληθεί η άμαξα του Υψηλάντη για να καλυφθούν τα έξοδα επιτηρήσεως του κατά την λουτροθεραπεία του!

Από τη Διακήρυξη του Υψηλάντη

«Η ώρα ήλθεν, ω Άνδρες Έλληνες! Προ πολλού οι λαοί της Ευρώπης, πολεμούντες υπέρ των ιδίων Δικαιωμάτων και ελευθερίας αυτών, μας επροσκάλουν εις μίμησιν, αυτοί, καίτοι οπωσούν ελεύθεροι, επροσπάθησαν όλαις δυνάμεσι να αυξήσωσι την ελευθερίαν, και δι’ αυτής πάσαν αυτών την Ευδαιμονίαν. Οι αδελφοί μας και φίλοι είναι πανταχού έτοιμοι, οι Σέρβοι, οι Σουλιώται, και όλη η Ηπειρος, οπλοφορούντες μας περιμένωσιν• ας ενωθώμεν λοιπόν με Ενθουσιασμόν! η Πατρίς μάς προσκαλεί!...».

Με εκτίμηση

Υποπλοίαρχος(ε.α.)

Ουρανία Πανταζίδου Π.Ν.

Γενική Συνέλευση με ....Ποντιακό προσανατολισμό

Μέσα σε πολύ καλό κλίμα και με την παρουσία μελών και φίλων , ο σύλλογος Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου πραγματοποίησε την προγραμματισμένη Γενική Συνέλευση στις 22/1/2016 και έλαβε ομόφωνα τις παρακάτω αποφάσεις:

α. Να γίνει άμεση τροποποίηση του Καταστατικού ώστε ο σύλλογος με τη νέα του πλέον επωνυμία να δίδει το δικαίωμα και στους φίλους του συλλόγου , που θέλουν να δραστηριοποιηθούν , να έχουν το δικαίωμα του ΄΄εκλέγειν και του εκλέγεσθαι΄΄ (το τελευταίο δεν προβλεπόταν έως σήμερα από το ισχύον καταστατικό).

β. Μετά την ολοκλήρωση της τροποποίησης του καταστατικού να γίνει άμεση εγγραφή του συλλόγου στην οικεία (ΠΟΕ) Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος (Νοτίου Ελλάδος και Νήσων). Αυτό μέχρι τώρα, με το ισχύον καταστατικό, δεν μπορούσε να γίνει.

γ. Να πραγματοποιηθεί η κοπή της βασιλόπιτας την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016 στις 19.30, στην αίθουσα του συλλόγου, Φολεγάνδρου 3 στην Ερμούπολη.

Κατά τη διάρκεια της κοπής της πίτας θα ανακοινωθεί η νέα επωνυμία του συλλόγου .

Γενικό προσκλητήριο από το σύλλογο Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου

Γενικό Προσκλητήριο

Την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου στις 19.10 

στην αίθουσα του συλλόγου

΄΄Ακρίτας κάστρον έχτιζεν

τριγύρω’ς σα ραχία

Απάν’ του κόσμου τα φυτά εκεί

φέρ’ και φυτεύει,

απάν’ του κόσμου τα πουλιά,

εκεί πάγνε φωλεύ’νε΄΄.

Αυτό έκαναν οι πρόγονοί μας εκεί , στην πατρίδα της ψυχής τους και έπειτα στην Ελλάδα, όταν έφτασαν ξεριζωμένοι, πρόσφυγες. Γέννησαν ζωή εκεί όπου δεν υπήρχε, ανέστησαν όλες τις ξερές και άγονες εκτάσεις της Μακεδονίας και της Θράκης όπου τους εγκατέστησε το κράτος και τις έκαναν να καρποφορήσουν.

Αυτές οι εικόνες έρχονταν στη μνήμη μου όταν  αποφάσισα να ασχοληθώ με την ανάδειξη της ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού εδώ στη Σύρο , σ΄ έναν τόπο που επέλεξα να ζήσω και που ότι είχε σχέση με τον Πόντο(=θάλασσα) ήταν άγνωστη μέχρι πριν λίγα χρόνια. Βέβαια για να φτάσω σ΄ αυτήν την απόφαση καταλυτική υπήρξε η ΄΄Σωκρατική ΄΄ μέθοδος του καθηγητή Νίκου Λυγερού , που είχα την τιμή να γνωρίσω, στην αρχή μέσα από μια ραδιοφωνική εκπομπή και μετά εδώ στη Σύρο , σε μια εκδήλωση.

Και τότε η αρχική απόφαση έγινε χρέος , ένα θυμίαμα στη μνήμη όλων χάθηκαν στους δρόμους της εξορίας στα χρόνια της Γενοκτονίας αλλά και σε εκείνους που ήρθαν στη νέα πατρίδα , ρίζωσαν σ΄ αυτήν και την ανέστησαν. Χάρη στη διατήρηση της  συλλογικής μνήμης οι Πόντιοι κατάφεραν να μη χαθούν και ωσάν το μυθολογικό πουλί , ξαναγεννήθηκαν από τη στάχτη τους.    

Με αυτόν τον πρόλογο θέλω να απευθύνω γενικό προσκλητήριο στα μέλη και τους φίλους του συλλόγου Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου  στη Γενική Συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2016 και ώρα 19.10 , στην αίθουσα του συλλόγου , Φολεγάνδρου 3, για να συζητηθούν θέματα που αφορούν το σύλλογο, όπως 

α. Απολογισμός της μέχρι τώρα πορείας του συλλόγου.

β. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο σύλλογος στο να διατηρήσει την αίθουσά του (όπως ενοίκιο, ΔΕΗ με πολύ υψηλά δημοτικά τέλη – αυτή τη στιγμή τα δημοτικά τέλη είναι πολύ περισσότερα από την κατανάλωση ρεύματος).

γ. Ανανέωση των μελών που θα ήθελαν να ασχοληθούν με το σύλλογο από τη θέση του Δ.Σ. αλλά και από τη θέση του απλού μέλους-φίλου.

δ. Τροποποίηση του υπάρχοντος καταστατικού ώστε να δίδεται το δικαίωμα του ΄΄εκλέγειν και του εκλέγεσθαι΄΄  και σε μη μέλη ,  οι οποίοι θα εργάζονται τηρώντας τις διατάξεις του υπάρχοντος καταστατικού για την επίτευξη των σκοπών του συλλόγου.

Η Γενοκτονία μέσα από τα αρχεία του Βατικανού

Το Νοέμβριο που μας πέρασε ο σύλλογος Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου είχε προσκαλέσει τον ιστορικό της σύγχρονης ιστορίας και Θεολόγο Θεοδόση Κυριακίδη για μια διάλεξη για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου .

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από την Αποστολική Διακονία της Ελλάδος το βιβλίο του κ. Κυριακίδη με τίτλο ΄΄Συμβολή στην Έρευνα της Γενοκτονίας του Ελληνορθόδοξου Πληθυσμού και της Αντιχριστιανικής Πολιτικής στον Πόντο, μέσα από τις αρχειακές συλλογές του Βατικανού και ιεραποστολικών ταγμάτων΄΄  το οποίο στηρίζεται στα αρχεία του Βατικανού με μαρτυρίες των καθολικών ιεραποστόλων που ζούσαν στη Μικρά Ασία.

 Όπως αναφέρει ο συγγραφέας, «η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, αλλά και των υπολοίπων Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, αποτελεί μια όχι ιδιαίτερα γνωστή περίπτωση γενοκτονίας για την επιστημονική κοινότητα (...) Η μεγάλη αυτή τραγωδία που βίωσαν οι Έλληνες αποτυπώθηκε αρχικά σε διηγήματα, βιογραφίες, ημερολογιακές αφηγήσεις, οικογενειακές ιστορίες. Πολύ αργότερα απασχόλησε ορισμένους μελετητές».

Μεταξύ των ερευνητών ήταν ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης, καθηγητής Ιστορίας στα Πανεπιστήμια της Αυστρίας και της Γερμανίας, τη δεκαετία του ’60. Όπως έλεγε ο Ενεπεκίδης   την έρευνα του  προσπάθησαν να εμποδίσουν τότε οι Έλληνες πολιτικοί Ευάγγελος Αβέρωφ και Παναγιώτης Πιπινέλης.

Πλέον, όπως γράφει ο κ. Κυριακίδης, είναι ευρέως γνωστό και παραδεκτό από την επιστημονική κοινότητα ότι κατά τα τελευταία έτη της οθωμανικής αυτοκρατορίας συντελέστηκε μια σειρά από εγκλήματα κατά των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής, τα οποία είχαν ως στόχο την ολοκληρωτική εξάλειψή τους από τα εδάφη τους: «...Με άλλα λόγια, οι εθνότητες που ζούσαν στην επικράτειά του είτε θα μεταστρέφονταν είτε θα εκτοπίζονταν ή, τέλος, θα εξολοθρεύονταν. Το σχέδιο λοιπόν της ομογενοποίησης δεν αφορούσε μόνο την εξολόθρευση των Αρμενίων ή μόνο την εξολόθρευση των Ελλήνων, αλλά όλων των χριστιανικών πληθυσμών και όχι μόνο, αφού εξολοθρεύτηκαν και μουσουλμανικά, μη τουρκικά έθνη».

Τα αρχεία της καθολικής εκκλησίας είναι πλήρη αναφορών για την καταστροφή των χριστιανικών κοινοτήτων της πάλαι ποτέ κραταιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από τα πιο κεντρικά και επίσημα αρχεία του Βατικανού, όπως το Archivio Segreto Vaticano ή το Affari Ecclesiastici Straordinari, το Stati Ecclesiastici, αυτό της Segreteria di Stato, το αρχείο της Προπαγάνδας (Propaganda Fide), μέχρι και αυτά των διαφόρων ταγμάτων που έδρασαν στις περιοχές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως των Ιησουιτών και των Καπουτσίνων, έχουν σημαντικές αναφορές για τις σφαγές, τους εκτοπισμούς, τις κλοπές και τις καταστροφές των μνημείων που υπέστησαν οι χριστιανοί από τους νεότουρκους και τους Κεμαλικούς.

 Είναι αλήθεια ότι οι αναφορές αυτές αφορούν κυρίως τους Καθολικούς, είτε αυτοί ανήκουν στο λατινικό ρυθμό, είτε στον αρμένικο, στο μελχίτικο κλπ.
Η καθολική ιεραποστολή που εγκαταστάθηκε στην Τραπεζούντα το 1845, έφτασε εκεί εκδιωγμένη από την Τιφλίδα της Γεωργίας, μετά την κατάληψη της από τους Ρώσους. Μετά την κατάληψη της Γεωργίας η τσαρική Ρωσία έθεσε τους ιεραποστόλους μπροστά στο δίλλημα, της υιοθέτησης της ρωσικής υπηκοότητας και την παραμονή τους στην Γεωργία, -όπου η δράση τους χρονολογούνταν από το 1660 περίπου- ή την έξωση τους από τη χώρα.

Οι ιεραπόστολοι προτίμησαν τη δεύτερη επιλογή και έτσι εγκαταστάθηκαν στην Τραπεζούντα, τόσο διότι η πόλη άρχισε ν’ αναπτύσσεται λόγω του εμπορίου και συνεπώς ν’ αυξάνονται και οι καθολικοί, οι οποίοι δεν είχαν θρησκευτικούς λειτουργούς για τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, όσο και επειδή βρίσκονταν κοντά στην Τιφλίδα, στην οποία ήλπιζαν ότι κάποτε θα επιστρέψουν.

Η Ιεραποστολή ανέπτυξε πολύ νωρίς ένα δίκτυο ιεραποστολικών σταθμών κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας (Εύξεινος Πόντος), με πιο σημαντικούς σταθμούς αυτούς της Τραπεζούντας, που ήταν και η έδρα της ιεραποστολής, της Σαμψούντας, όπου μεταφέρθηκε η έδρα μετά τη Γενοκτονία, της Κερασούντας, και του Ερζερούμ. Μικρότεροι ιεραποστολικοί σταθμοί υπήρχαν και στην Ινέμπολη, στη Σινώπη, στην Τοκάτη κ.ά.

Σταχυολογώ :  Στις 22 Δεκεμβρίου 1922 ο ιεραπόστολος p. Cirillo da Erzerum βρισκόταν στην Τραπεζούντα εδώ και δυο χρόνια, ως αντικαταστάτης του προιστάμενου της Ρωμαιοκαθολικής ιεραποστολής. Σε αναφορά του στον προιστάμενό του σημειώνει για την πόντια γυναίκα:  «διωκόμενη, πεινασμένη, γυμνή, μακριά από τον άντρα της, η ελληνίδα γυναίκα της Τραπεζούντας, μια αληθινή χριστιανή ηρωίδα, αντάξια των ενδόξων προγόνων μαρτύρων, ήξερε πως να διατηρήσει, με κόστος αγώνων ανδροπρεπών και χριστιανικών, την τιμή του φύλου της, της οικογένειας της και της πίστης των προγόνων της. Αυτές οι αρετές βρίσκονται δύσκολα ακόμη και στα καθολικά κέντρα και παρουσιάζονται για να τα θαυμάζουν οι πιστοί. Εγώ τις θαυμάζω και όσοι είμαστε εδώ δοξάζουμε το Θεό γι’ αυτήν την ηρωική αλήθεια, που υπάρχει ακόμη και σ’ αυτούς που δεν είναι καθολικοί».

Και αλλού σημειώνει «παρ’ όλο που η Τραπεζούντα είναι το κέντρο των ορθοδόξων», τους οποίους η ρωμαιοκαθολική εκκλησία θεωρούσε σχισματικούς, «πρέπει να ομολογήσουμε ότι η ηθική διατηρήθηκε απαραβίαστη στον ορθόδοξο πληθυσμό αυτής της περιοχής».

Συνεχίζοντας την αναφορά του σημειώνει ότι είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά την ευσέβεια των χριστιανών, ειδικότερα αυτή των νεαρών κοριτσιών. Γράφει χαρακτηριστικά ότι «όλη αυτή η ευσέβεια είναι καταδικασμένη σε καταστροφή λόγω των συστηματικών εκτοπίσεων που οργανώνει η κυβέρνηση του Κεμάλ σε εκείνες τις περιοχές. Οι ληστές και οι στρατιώτες με χιλιάδες παρενοχλήσεις, βρισιές και απαγωγές καθιστούν αδύνατη τη ζωή για τον χριστιανικό πληθυσμό. Μέχρι τώρα έχουν φύγει περίπου 5000 άτομα και εξακολουθούν να υπάρχουν τρεις φορές περισσότεροι, όπου ακόμη και χωρίς όλα τα απαραίτητα για την επιβίωση, καταδικάζονται σε μια αβέβαιη ζωή στις περιοχές που μεταναστεύουν. Παρ’ όλα αυτά προκειμένου να διατηρήσουν την πίστη τους και να διατηρήσουν την τιμή τους, που έχει εκτεθεί επικίνδυνα, προτιμούν το θάνατο».

Στη συνέχεια ο ιεραπόστολος αναπολεί την ένδοξη ιστορία της Τραπεζούντας και αναφερόμενος στον προϊστάμενο του, στον οποίο και απευθύνει την επιστολή, σημειώνει ΄΄Εξοχότατε, ίσως θυμάστε την Τραπεζούντα. Τι χριστιανική πόλη! Πόλη που στο απόγειο της δόξας της δεν μετρούσε πάνω από 70.000 ψυχές, και κατέχει ακόμη και σήμερα πάνω από 300 εκκλησίες και παρεκκλήσια!΄΄.

Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι αναφορές και οι εκκλήσεις προς τον Πάπα για βοήθεια είναι συνεχόμενες. Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ (1914-1922) θα βοηθήσει τόσο με αποστολή χρηματικής βοήθειας, όσο και με ίδρυση ορφανοτροφείων στην Κωνσταντινούπολη, καθώς και με συνεχείς διαμαρτυρίες αρχικά στους υπουργούς της νεοτουρκικής κυβέρνησης και το Μεγάλο Βεζίρη, μέχρι, αργότερα και στον ίδιο τον Μουσταφά Κεμάλ.

Στις 8 Μαΐου 1922 ο προϊστάμενος της ιεραποστολής της Τραπεζούντσας, σημειώνει ότι οι Τούρκοι βρίσκονται σε απόλυτο οργασμό και βλέπουν με μεγάλη εχθρότητα κάθε χριστιανό. Από τους Αρμένιους σημειώνει ότι δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς στην πόλη, ενώ από τους Έλληνες μόνο γυναίκες και παιδιά.

Αναφέρει ότι στην Σαμψούντα δεν υπάρχει πια κανένας άντρας, εκτός από κάποιους ηλικιωμένους, ενώ στο εσωτερικό δεν έχει παραμείνει πια κανένα ελληνικό χωριό. Όλοι δολοφονήθηκαν και τα χωριά λεηλατήθηκαν. Κάνει ιδιαίτερη μνεία για την Κερασούντα, για την οποία σημειώνει ότι έλαχε να είναι η πόλη στην οποία οι Έλληνες υπέφεραν περισσότερο απ’ οπουδήποτε αλλού. Κι αυτό, όπως σημειώνει, λόγω της δράσης εκεί του αρχηγού των ληστών, του Τοπάλ Οσμάν.

Σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «διατρέχει την ύπαιθρο, σκοτώνει, λεηλατεί και καταστρέφει τα πάντα ατιμώρητος. Οι αρχές δεν μπορούν να κάνουν τίποτε εναντίον του, έχει απόλυτη εξουσία στην οποία όλοι είναι υποχρεωμένοι να σκύβουν το κεφάλι. Η ομάδα του αποτελείται από περίπου εκατό άντρες της ίδιας ποιότητας μ’ αυτόν και εξορίζουν τους Έλληνες από την πόλη σκοτώνοντας τους περισσότερους απ’ αυτούς. Δεν περνάει μέρα και νύχτα που να μην σκορπίσει αίμα.

Εισβάλλει στα σπίτια αιφνιδίως αρπάζει από τα χέρια των συζύγων τους άντρες, από τα χέρια των μητέρων τα παιδιά και πολλές φορές τους πυροβολεί κατευθείαν». Συνεχίζει λέγοντας ότι «αυτός που τώρα είναι ο φόβος και ο τρόμος, πριν τον πόλεμο δεν ήταν παρά ένας απλός βαρκάρης. Εν τω μεταξύ η τουρκική κυβέρνηση τον υποστηρίζει και τον χαϊδεύει και ο μουσουλμανικός πληθυσμός τον τιμά».

Λίγες μέρες αργότερα ο p. Lorenzo στέλνει και νέα αναφορά, στην οποία σημειώνει ότι η κατάσταση συνεχίζει να μην βαίνει καλώς. Γράφει ότι: «Ο τουρκικός φανατισμός βρίσκεται πια εκτός κάθε ελέγχου, και εκφράζεται με όλες του τις δυνάμεις. Στην Ινέμπολη, στη Σαμψούντα, στην Κερασούντα, δεν υπάρχουν πια Έλληνες, εκτός από τους γέρους, τις γυναίκες και τα παιδιά.

Στην Τραπεζούντα οι διωγμοί προχωρούν πιο αργά, αλλά κάθε εβδομάδα στέλνουν εξορία ομάδες αντρών προς το εσωτερικό, μέσω του Ερζερούμ, όπου το μεγαλύτερο μέρος, πεθαίνει από την πείνα και από τις αρρώστιες».

Αξίζει να σημειωθεί πάντως, πως οι καθολικοί ιεραπόστολοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αναφορές τους, κι αυτό διότι φοβόνται ότι οι επιστολές τους μπορούν να πέσουν στα χέρια των Τούρκων.

Συγκεκριμένα ο καθολικός προϊστάμενος σημειώνει στο γράμμα του στις 30 Μαΐου 1922: “Σας παρακαλώ να μην αναφερθείτε στην επιστολή μου, είτε για να μου απαντήσετε είτε για οποιαδήποτε άλλο λόγο. Οι Τούρκοι έχουν τα μάτια ανοικτά και είναι πιο πονηροί απ’ αυτό που συνήθως πιστεύεται. Ενημερώνονται για κάθε τι που δημοσιεύεται στις εφημερίδες και αφορά τις ενέργειες τους. Φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν ότι έχω γράψει μια τέτοια αναφορά. Θα μπορούσε να μου στοίχιζε τη ζωή». Κλείνοντας την αναφορά του αυτή, επαναλαμβάνει ότι ζουν υπό το καθεστώς του τρόμου.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1922 ο p. Cirillo στέλνει γράμμα στον p. Giuseppe Antonio, γενικό προϊστάμενο του τάγματος των καπουτσίνων, όπου του γράφει μεταξύ άλλων, ότι ο ίδιος μαζί με τους άλλους πατέρες που βρίσκονται στην Τραπεζούντα, προσπαθούν με τις φτωχές τους δυνάμεις να εργαστούν για να φανούν χρήσιμοι, όχι μόνο στους καθολικούς, αλλά κυρίως στους σχηματικούς (εννοεί τους ορθοδόξους) αδελφούς, οι οποίοι «αυτή τη στιγμή υποφέρουν από τρομερούς διωγμούς, σίγουρα όχι για άλλο λόγο, παρά επειδή είναι χριστιανοί.

Η καλή τους πίστη τους κάνει μέλη της ψυχής της Εκκλησίας και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πραγματικοί μάρτυρες». Συμπληρώνει ότι από τη μια πλευρά σφίγγεται η καρδιά του να βλέπει τι υποφέρει αυτός ο αθώος κόσμος και ομολογεί ότι πολύ συχνά δακρύζει και αισθάνεται ντροπή να βλέπει τους έλληνες χριστιανούς να έχουν αφεθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο στο θέλημα του Θεού. Κλείνει το γράμμα σημειώνοντας και πάλι να του γράψει χωρίς ν’ αναφέρει το δικό του γράμμα και η οικονομική ενίσχυση που θα του στείλει να γράφει γενικά: για τους φτωχούς της ιεραποστολής και να μην γίνει καθόλου λόγος για τους Έλληνες.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1923, ο p. Cirillo θα είναι αυτός που θα δεχτεί στην Κωνσταντινούπολη τους πρόσφυγες μοναχούς της Σουμελά και του Περιστερεώτα και αφού τους προμηθεύσει με χρήματα, κουβέρτες και άλλα χρειώδη, θα πληρώσει ο ίδιος το εισιτήριο τους για την Ελλάδα.

Οι πληροφορίες για το άρθρο ελήφθησαν από το www.e-Pontos.gr

Η Νοσταλγία του Ζονγκουλντάκ

΄΄…Κάποιο πρωινό ένας από τους στρατιώτες της αμαξοστοιχίας άρχισε να σιγοτραγουδά το ΄΄Ο καιρός των κερασιών΄΄. Αιτία ήταν το τρένο που επί ώρες τώρα είχε ξεχυθεί ανάμεσα στις ανθισμένες κερασιές της περιοχής Ζονγκουλντάκ στη Μαύρη Θάλασσα, απ΄ όπου όπως είναι γνωστό ο Καίσαρας έφερε στην Ευρώπη το δέντρο αυτό με τα χιονισμένο λουλούδια και τους καρπούς σαν από αίμα – που από τότε δεν έπαψαν να εξυμνούν τις αρετές του΄΄. (Από το διήγημα ΄΄Η Νοσταλγία του Ζονγκουλντάκ΄΄ της Genevieve serreau)

Μα ποια είναι αυτή η περιοχή στον Εύξεινο Πόντο , αναρωτήθηκα. Γνώριζα για την Κερασούντα του Πόντου , την περιοχή με τα τεράστια δάση από κερασιές. Βιαζόμουν να επιστρέψω με το πλοίο στο σπίτι και να ψάξω…
Βρήκα το τραγούδι ΄΄Ο καιρός των κερασιών΄΄ (Le temps des cerises)** με την υπέροχη φωνή του Υβ Μοντάν, το έβαλα να παίζει και ξεκίνησα την αναζήτησή μου.

Ζονγκουντλάκ

Μια περιοχή που βρίσκεται στα μικρασιατικά παράλια του Εύξεινου Πόντου δυτικά της Κασταμονής και βορειοδυτικά της Σαφράμπολης. Στην περιοχή όπου βρισκόταν η αρχαία Ηράκλεια η Ποντική. 

Ιστορία

Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη βομβαρδίστηκε από τις ρωσικές δυνάμεις. Η απόβαση των Ελλήνων στη Σμύρνη προκάλεσε ταραχές στον οικισμό που στρέφονταν κατά των ελληνορθόδοξων κατοίκων, με αποτέλεσμα να υπάρξουν θύματα ανάμεσά τους ελληνορθόδοξους. Οι ορθόδοξοι του Ζονγκουλντάκ κατάγονταν από διάφορες περιοχές: από την τη Χηλή, την Κερασούντα , την Οινόη, τη Σαφράμπολη, τη Σαμψούντα, τη Σινώπη αλλά και από τη Μυτιλήνη, τα Δωδεκάνησα και τη Θράκη κ.λ.π.

Το Ζονγκουλντάκ το κατέλαβαν οι Γαλλικές δυνάμεις το 1919 σε μια προσπάθεια να ελέγξουν τις στρατηγικά σημαντικές θέσεις παραγωγής κάρβουνου της Μικράς Ασίας, όπου άλλωστε τα γαλλικά κεφάλαια είχαν σημαντικά συμφέροντα (δε μπορώ να μη σκεφτώ εδώ ότι δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται. Τη μια μπορεί να είναι το κάρβουνο, την άλλη τα πετρέλαια, την άλλη….).

Βρισκόμαστε την εποχή που ο Κεμάλ συνεχίζει στην περιοχή του Πόντου αυτό που ξεκίνησαν οι προκάτοχοί του , εισβάλει στη Σαμψούντα , μόλις κάποια χιλιόμετρα παραδίπλα από το Ζονγκουλντάκ και ξεκινά η τρίτη και πιο σκληρή φάση της Γενοκτονίας...

Το 1920 το Ζονγκουλντάκ εγκαταλείφθηκε από τους Γάλλους και τον Ιούνιο του 1920 καταλήφθηκε από τις τουρκικές δυνάμεις. Την άνοιξη του 1921 ξεκίνησε η εξορία των στρατεύσιμων ελληνορθόδοξων ανδρών από 16 ως 50 χρόνων, που αναγκάστηκαν να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας σε πολύ δυσμενείς συνθήκες. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών οι ελληνορθόδοξοι εγκατέλειψαν τον οικισμό και μέσω Κωνσταντινούπολης κατέφθασαν στην Ελλάδα.

Γι΄ αυτήν την περιοχή γράφει στο διήγημα της η Γαλλίδα συγγραφέας, την περιοχή απ΄ όπου ο Καίσαρας μετέφερε την καλλιέργεια της κερασιάς στην Ευρώπη!

**Το τραγούδι «Ο καιρός των κερασιών» Le temps des cerisesκι έχει γραφτεί από τον Ζαν Μπατίστ Κλεμάντ. Το τραγούδι αυτό έχει συνδεθεί με την Κομμούνα με πολύ περίεργο τρόπο. Οι στίχοι του περιγράφουν απλά τον έρωτα και γράφτηκε 5 χρόνια πριν ξεσπάσει η Κομμούνα, το 1866. Όμως, κατά τη διάρκεια της ματωμένης βδομάδας ο στιχουργός του το αφιέρωσε σε μια νοσοκόμα που είδε να κείτεται νεκρή στο δρόμο μέσα σε μια λίμνη από αίμα. Έκτοτε το τραγούδι όχι μόνο συνδέθηκε με την Κομμούνα, αλλά στις μέρες μας είναι το πιο γνωστό τραγούδι της Κομμούνας στο γαλλικό λαό μετά τη «Διεθνή».

Θεατρική παράσταση για τη Γενοκτονία από το σύλλογο Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου

Α Ν Α Β Α Λ Λ Ε Τ Α Ι 

η παρακάτω ανακοίνωση. Το παρόν θα ενημερωθεί με τη νέα ημερομηνία.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Ο σύλλογός μας πρόκειται να ανεβάσει μια θεατρική παράσταση το Μάιο , για να τιμήσει την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.

Το θεατρικό έχει ως θέμα τη Γενοκτονία των Ελλήνων όχι μόνο του Πόντου αλλά και της Ιωνίας κ.λ.π. Μέσα από το λόγο και το τραγούδι οι πρωταγωνιστές θα ζωντανέψουν σκηνές από τη μαύρη σελίδα του ελληνισμού στην Ανατολία, τον ξεριζωμό και την προσφυγιά.

Για το σκοπό αυτό αναζητούμε μέλη μας  ή φίλους του συλλόγου που θα ήθελαν να συμμετέχουν. Η πρώτη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 13 Ιανουαρίου και ώρα 18.30 στα γραφεία του συλλόγου μας.

Παρακαλούμε όσοι ενδιαφέρονται (άνδρες-γυναίκες) όπως επικοινωνήσουν με το σύλλογο στο fb https://www.facebook.com/SyllogosPontionKaiBoreioelladitonSyrou/notifications/ 

ή στη σελίδα της προέδρου  https://www.facebook.com/rania.pantazidou

1916-2016 Εκατό χρόνια  συμπληρώνονται φέτος από τη Β΄ Φάση της Γενοκτονίας η οποία ολοκληρώθηκε το 1922 με την Καταστροφή της Μικράς Ασίας και την ανταλλαγή των πληθυσμών (1923-1924).